Choć największą popularność zyskali na przełomie XX i XXI wieku, ich przeboje z dużą dawką melancholii wspomina niejeden Łotysz. Założony w 1998 roku muzyczny duet Hameleoni (pol. „Kameleony”) świętował niedawno jubileusz 25 lat działalności, choć przez dekadę nie byli aktywni. Poznajcie Ēriksa Budēvicsa i Andris Veinbergs, których nie bez powodu nazywa się „łotewskim Modern Talking”.
Porównania
Na twórczość zespołu, który swoją popularność na Łotwie budował gdy miałem 3-4 lata, natknąłem się całkowicie przypadkiem za sprawą autoodtwarzania na YouTube. Gdy usłyszałem po raz pierwszy piosenkę „Atsaucies” (pol. „odezwij się”) jej motyw wydał się szalenie znajomy i pierwsze myśli skierowały mnie od razu w stronę innego duetu muzycznego, niemieckiego Modern Talking. Nie była to wierna kopia Thomasa Andersa i Dietera Bohlena, ale melodia, rytm i sama tematyka utworów nie dawały oprzeć się wrażeniu, że słucham po prostu łotewskiego Modern Talking. Wsiąknięcie w kolejne piosenki było tylko kwestią czasu.
Jak się jednak okazuje nie tylko ja doszedłem do podobnych wniosków bo takie głosy pojawiły się już przy okazji pierwszych utworów duetu w 1998 roku. „Porównywano nas wtedy do Modern Talking i ta łatka utkwiła nam w pamięci na długo” – w rozmowie z portalem Delfi wspominał Andris Veinbergs. Szybko rosnąca popularność Kameleonów przyszła praktycznie od razu. Ojcem sukcesu był Gaitis Lazdāns, producent, który wpadł na pomysł założenia zespołu właśnie na podobę Modern Talking. Dogadał się więc z dwoma muzykami z Lipawy – Budēvicsem i Veinbergsem. Cała trójka miała to szczęście, że się udało, a piosenki o tematyce miłości i radości z życia podbiły serca fanów. „Mieliśmy przeczucie, że będzie dobrze, ale nie spodziewaliśmy się, że aż tak” – mówili muzycy w rozmowie z programem 2 łotewskiego radia.
Szał
Debiutancka kaseta duetu „Tu mana sirds” (pol. Jesteś moim sercem) w błyskawicznym tempie stała się jednym z najlepiej sprzedających się albumów na Łotwie. Biła rekordy, stała się wręcz fenomenem, nakład wynosił ponad 45 tysięcy kaset. „W tamtym czasie na Łotwie po prostu nie było podobnej muzyki – trafiliśmy w dokładnie to, czego ludzie potrzebowali. Były szlagiery i rock, ale łotewska publika była wówczas spragniona czegoś bardziej tanecznego i udało nam się to stworzyć” – tak portalowi Delfi tłumaczył kulisy sukcesu Veinbergs. Najlepszym dowodem tego jak ogromną popularność zdołał zbudować sobie zespół jest fakt, że w 2011 roku, po 10 latach przerwy w aktywności muzycznej, Kameleony odbyły trasę koncertową po Łotwie, która cieszyła się zainteresowaniem publiki. Na jej podstawie muzycy uznali, że zainteresowanie nimi nie spadło mimo długiego rozbratu ze sceną, a nawet wciąż byli nadal porównywani do Modern Talking. Koncerty odbyły się w 9 łotewskich miastach, a zwieńczeniem powrotu był wydany w tym samym roku album „Vēlreiz…” (pol. „Jeszcze raz”). Był to piaty krążek w dorobku zespołu, pozostałe cztery ukazały się w latach 1998-2001, jeszcze przed zawieszeniem działalności.
Prezent
W 2023 roku zespół obchodził jubileusz 25-lecia. W ramach obchodów zorganizowano 2 koncerty: 19. września w Jełgawie i 6. października w Rydze. Budēvics i Veibergs wykonali nie tylko swoje największe przeboje z przełomu wieków, ale także te ze świeżej, szóstej płyty, którą wydano z okazji święta zespołu. Jej nazwa jest także symboliczna – „Dāvana”, czyli „prezent”, istny dar dla fanów. Niektóre piosenki z krążka grane były w łotewskich radiostacjach jeszcze przed koncertem w Rydze.
@maryam.sanjeza Hameleoniem 25 gadi. Koncerts Mītavas koncertzālē. #hameleoni #jelgavaspilseta #jelgava ♬ original sound – Wolflady3791
Mimo, że muzykom od czasów szalonej popularności przybyło nieco lat, wokalista Ēriks Budēvics wciąż mówi o sobie, że ma „żelazny głos”, za pomocą którego, bez choćby najmniejszych elementów playbacku, wraz z towarzyszącym Kameleonom zespołem muzycznym, przenosił wielu Łotyszy w lata ich młodości pełne romantycznych wspomnień. Dość wspomnieć, że koncerty trwały po ponad 2 godziny, a później wykonawcy rozdawali jeszcze autorafy i bawili się na „after party”. W Rydze zaś swoją obecnością zaszczyciła sama miss Łotwy 2022, Aija Škutane.
Jak zatem widać nawet po 25 latach wciąż można mieć duże pokłady motywacji i energii oraz przyciągać na scenę wielu ludzi – nie tylko tych, którzy do muzyki Kameleonów bawili się w latach 90., ale także młodych odbiorców, którzy poznali przeboje grupy od swoich rodziców, wujków czy starszego rodzeństwa. W przypadku Ēriksa Budēvicsa i jego głosu nie bez znaczenia pozostaje fakt, że 60-latek cały czas aktywnie go wykorzystuje. Jest on bowiem nauczycielem muzyki w szkołach podstawowych w Vaivari i Džūkste. Być może tam pod jego skrzydłami wyrośnie kolejna gwiazda łotewskiej muzyki?
Hameleoni
data założenia: sierpień 1998
skład: Ēriks Budēvics (wokal), Andris Veinbergs (instrumenty klawiszowe, drugi wokal)
lata działalności: 1998 – 2001, 2011 – …
Największe hity: Atsaucies (1998), Nakts (2001), Tu mana sirds (1998), Vēlreiz (2011)
Płyty: Tu mana sirds (1998), Nakts (1999), Pērles un Dimanti (2000), 3 Gadu Jubilejas Albums (2001), Vēlreiz… (2011), Dāvana (2023).
fot. Facebook Hameleoni